Blog księgowego: Mały podatnik a VAT

Mały podatnik w rozumieniu przepisów o VAT - kto to taki, jakie są warunki, by móc być małym podatnikiem i jakie korzyści to przynosi?

Mały podatnik w rozumieniu ustawy o VAT to podatnik (art. 2, pkt. 25):

"a) u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,

b) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty

- przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł"

Zgodnie z zasadą przeliczania EUR na PLN limit na 2015r. wynosi 5.015.000 PLN (1.200.000 EUR) dla małego podatnika i 188.000 PLN (45.000 EUR) dla małego podatnika pośrednika.

Mały podatnik/pośrednik dokonując rozliczeń z podatku VAT może wybrać rozliczanie się miesięczne, lub kwartalne a także rozliczać się na zasadach ogólnych lub metodą kasową.

Metoda kasowa

Mały podatnik może wybrać metodę kasową rozliczania podatku VAT. Oznacza ona, że obowiązek w podatku VAT powstanie u niego (zgodnie z art. 21 ust.1):

"1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,

2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1"

O wyborze tej formy rozliczania podatku VAT należy poinformować za pomocą pisemnego zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik chce zastosować metodę kasową.
W rozliczeniach tą metodą każde otrzymanie płatności (nawet częściowa zapłata) rodzi obowiązek w VAT. Należy jednak rozróżniać kontrahenta - jeżeli jest to czynny podatnik VAT, to konieczne jest otrzymanie płatności, natomiast, gdy kontrahentem nie jest podatnik VAT - wówczas termin ten wyznacza otrzymanie zapłaty (nawet częściowe) lub liczba dni - nie później niż 180 dnia od wydania towaru/wykonania usługi.

Mały podatnik zobowiązany jest do stosowania tej metody przez 12 kolejnych miesięcy od momentu, gdy zdecydował się na jej wybór, a rezygnacji z tej metody może dokonać na podstawie pisemnego zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca kwartału, kiedy tą metodę stosował.

Mały podatnik straci prawo do korzystania z tej metody w momencie, gdy przekroczy progi wskazane w art. 2 pkt. 25 (powyżej) - zaczynając od miesiąca po kwartale, w którym to przekroczenie nastąpiło - art. 21 pkt. 4.

Zrezygnowanie z metody kasowej lub utrata prawa do jej stosowania nie zmienia terminu powstania obowiązku podatkowego dla czynności, które miały miejsce w okresie jej stosowania, co oznacza, że podatnik zachowuje obowiązek rozliczenia podatku VAT dla czynności z okresu stosowania metody kasowej, po tym okresie w terminie uzyskania zapłaty (częściowej zapłaty), lub upływie 180 dni, jeżeli kontrahentem nie był podatnik VAT.

Mały podatnik - VAT rozliczany kwartalnie

Mały podatnik, który wybrał rozliczenie metodą kasową rozlicza się kwartalnie - nie musi dodatkowo informować o tym urzędu skarbowego - wynika to z art. 99 pkt. 2. Rozliczenia dokonuje w deklaracji VAT-7K.
Rezygnacja z metody kasowej lub utrata prawa do korzystania z niej nie przekreśla możliwości korzystania z rozliczeń kwartalnych. Zgodnie z ustawą o VAT brak rozliczenia się metodą kasową zmienia sposób rozliczenia na miesięczny, jednakże można tego uniknąć. Wówczas podatnik zobowiązany jest w pierwszym kwartale do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie złożona deklaracja kwartalna (nie na prawach małego podatnika z metodą kasową) złożyć pisemne zawiadomienie właściwego naczelnika urzędu skarbowego. (Jeżeli podatnik w ciągu roku rozpoczyna wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT, wówczas termin na pisemne zawiadomienie to 25 dzień miesiąca następującego po miesiącu, kiedy ta czynność miała miejsce) - art. 99 ust. 3. Podatnicy tacy składają deklarację VAT-7D.

Mali podatnicy nie mają prawa do korzystania z kwartalnych rozliczeń wówczas, gdy (art.99 ust. 3a) - dotyczy towarów wrażliwych:
"w danym kwartale lub w poprzedzających go czterech kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł, a jeżeli przekroczyła tę kwotę, nie przekroczyła kwoty odpowiadającej 1% wartości ich sprzedaży bez kwoty podatku, z zastrzeżeniem ust. 3c"
"3c. W przypadku gdy łączna wartość dostaw towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, bez kwoty podatku przekroczyła kwotę, o której mowa w ust. 3a, podatnicy, o których mowa w ust. 2 i 3, są obowiązani do składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:
1) w którym przekroczono tę kwotę - jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału; w przypadku gdy przekroczenie kwoty nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;2) następujący po kwartale, w którym przekroczono tę kwotę - jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału."

Podatnicy, którzy nie rozliczają się metodą kasową, a mimo wszystko dokonują rozliczeń kwartalnych mogę zrezygnować z takich rozliczeń po upływie co najmniej 4 kwartałów, za które składali deklarację po pisemnym zawiadomieniu właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale - czyli w pierwszym miesiącu, gdy chcą zastosować rozliczenie miesięczne (nie później jednak niż na dzień złożenia deklaracji VAT-7).

Rozliczenia kwartalne składane przez małych podatników (z zastosowaniem metody kasowej, lub nie) - VAT-7K, VAT-7D - należy składać do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który składana jest deklaracja.

Zapłata podatku w metodzie kasowej w rozliczeniu kwartalnym następuje do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który składana jest deklaracja. Przy małych podatnikach, którzy zrezygnowali z metody kasowej a rozliczają się kwartalnie - termin jest ten sam. A pozostali podatnicy, którzy nie są małymi podatnikami (przekroczyli limit), a pozostali na rozliczeniach kwartalnych mają obowiązek do wpłacania podatku bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego w zaliczkach za pierwszy i drugi miesiąc kwartału w wysokości 1/3 podatku za kwartał poprzedni do 25 dnia każdego następnego miesiąca, chyba, że z deklaracji za poprzedni kwartał wynikała kwota zerowa podatku, lub wskazana była kwota do zwrotu. Podatnik ma jednak prawo wpłacić kwotę faktycznego zobowiązania z tytułu podatku VAT, bez dokonania rozliczenia.

PODSUMOWANIE:

mały podatnik to podmiot, którego wartość sprzedaży w 2014r. nie przekroczyła limitu 5.015.000 PLN (równowartości 1.200.000 EUR - przeliczonej po kursie z 1.10.2014r.);
mały podatnik może wybrać metodę kasową rozliczenia podatku VAT - co oznacza, że obowiązek podatkowy w stosunku do wystawionych faktur powstanie u niego dopiero w momencie otrzymania całości lub części zapłaty, gdy kontrahentem będzie podatnik VAT, lub w momencie otrzymania części lub całości zapłaty nie później niż 180 dnia od dostawy lub wykonania usługi - jeżeli kontrahentem nie był podatnik VAT;
metoda kasowa daje prawo do rozliczeń kwartalnych;
o wyborze metody kasowej należy poinformować właściwego naczelnika urzędu skarbowego do końca miesiąca poprzedzającego okres, gdy podatnik chce zastosować metodę kasową rozliczeń (o rozliczeniu kwartalnym nie trzeba informować);
wybór metody można zmienić dopiero po upływie 12 miesięcy pisemnym zawiadomieniem;
rezygnując z metody kasowej lub tracąc do niej prawo (po przekroczeniu limitu dla małego podatnika), a chcąc zachować prawo do rozliczeń kwartalnych - podatnik musi złożyć pisemne zawiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału następującego po kwartale, gdy zakończono stosowanie metody kasowej;
podatek przy zastosowaniu metody kasowej, rozliczenia kwartalnego uiszcza się do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który dokonywane jest rozliczenie.

Warto przeczytać jeszcze: