Wykup samochodu z leasingu operacyjnego - odliczenie VAT

Tytułem wstępu - przedsiębiorcy mogą korzystać z dwóch rodzajów leasingów: leasingu finansowego lub operacyjnego. Podstawowa różnica między nimi wynika z podpisanej umowy definiującej kto ma prawo dokonywać odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu. W przypadku leasingu finansowego jest to leasingobiorca, natomiast w leasingu operacyjnym będzie to leasingodawca. Drugą z istotnych kwestii jest automatyczne przeniesienie własności z leasingodawcy na leasingobiorcę po upływie okresu umowy w przypadku leasingu finansowego po cenie dużo niższej od ceny rynkowej (często w wysokości raty leasingowej). Leasing operacyjny natomiast daje możliwość (ale nie nakłada obowiązku) wykupu auta przez leasingobiorcę na podstawie odrębnej od rat leasingowych transakcji. Kwota wykupu jest niższa niż cena rynkowa i określona już w momencie zawierania umowy o użytkowanie przedmiotu leasingu.

Od 1 kwietnia 2014 r. zmieniły się przepisy definiujące sposób ustalania wysokości podatku do odliczenia w ramach leasingu operacyjnego. Przed 01.04.2014 r. ustawa nakładała możliwość odliczenia VAT w wysokości 60% faktury wykupu, jednakże nie więcej niż 6000zł. Należy przypomnieć, że prawo do tego odliczenia w okresach wcześniejszych istniało ze względu na fakt, iż użytkowanie samochodu na podstawie umowy leasingu i jego wykup po zakończeniu okresu umowy, na który została zawarta, traktowany był jako odrębna czynność.

Obecnie zasada ta została zmieniona i pozostał limit procentowy – stanowiący 50% - uzależniony jednak od faktu, do czego auto, które podlega wykupowi jest wykorzystywane. Możemy wskazać trzy możliwości:

1.      wykup samochodu, który będzie wykorzystywany jedynie do celów prowadzonej działalności gospodarczej

2.      wykup samochodu, który będzie wykorzystywany zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i celów prywatnych

3.      wykup samochodu, który będzie wykorzystywany jedynie do celów prywatnych

Przypadek 1.

Samochód wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej – przysługuje pełne odliczenie podatku VAT, jednakże na przedsiębiorcy ciąży obowiązek złożenia zawiadomienia do Urzędu Skarbowego na formularzu VAT-26 oraz prowadzenie pełnej ewidencji przebiegu pojazdu (ewidencja ta musi być prowadzona bardzo skrupulatnie, gdyż Urzędy Skarbowe najprawdopodobniej będą równie skrupulatnie sprawdzały odliczenia podatku VAT od zgłoszonych samochodów – pełne odliczenie niesie za sobą niewątpliwe korzyści finansowe, ale również ryzyko, nałożenia przez US wysokich kar z tytułu wykrytych nieprawidłowości).

Przypadek 2.

Samochód wykorzystywany do celów służbowych i prywatnych – przysługuje odliczenie w wysokości 50% (niezależnie od wcześniejszej wartości odliczenia VAT od rat leasingowych). W tym wypadku nie trzeba również prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu, ani zgłaszać tego faktu do US. Są jednak dwa wyjątki dające prawo do odliczenia całości VAT:

1.      auto jest konstrukcyjnie nieprzystosowane do użytkowania do celów innych niż działalność gospodarcza

2.      użytkowanie na inne cele stanowi część nieistotną, np. karawan – można użyć do celów prywatnych, ale raczej nikt na wakacje tym autem nie pojedzie

Popularne samochody z kratką z tego wyjątku korzystać nie będą mogły ze względu na fakt, iż one często mogą być swobodnie przeznaczone zarówno na cele prowadzonej działalności gospodarczej jak i do użytku prywatnego. Ustawodawca dał jednak możliwość, że jeżeli umowa została podpisana przed 01.04.2014r. i podatnik miał prawo do pełnego odliczenia VAT, to zachował je, jeżeli umowa została zgłoszona w US do dnia 02.05.2014r. Nie dopełnienie tego obowiązku skutkowało utratą możliwości odliczenia pełnego VAT od rat leasingowych. Jednakże wykup takiego auta z leasingu stanowi czynność odrębną (jak już wcześniej zostało wspomniane) i nie daje prawa do 100% odliczenia podatku VAT z faktury wykupu.

Przypadek 3.

Samochód wykorzystywany jedynie do celów prywatnych – brak możliwości odliczenia podatku VAT. Wykup samochodu nie spowoduje konieczności korekty podatku VAT ze względu na fakt, iż transakcja wykupu auta jest czynnością odrębną od wcześniejszejumowy na użytkowanie przedmiotu leasingu.